مقایسه زبان های ترکی آذربایجانی و ترکی استانبولی

زبانهای ترکی آذربایجانی و ترکی استانبولی هر دو دارای ریشه اوغوزی هستند.این دو زبان به همراه ترکمنی (زبان مردمی که در جمهوری ترکمنستان و شمال شرق ایران زندگی می کنند) گروه اغوز یا غربی را از خانواده زبانهای ترکی (لهجه های آذربایجانی و استابولی و ترکمنی و اوزبکی و قزاقی و قرقیزی و ...) تشکیل می دهند. 

تفاوتهای که بین این دو لهجه به وجود آمده را می توان در قرنهای 13 تا 19 میلادی دانست. در واقع تفاوت های بسیار اندکی بین این دو لهجه وجود دارد تا جایی که مردم ترک این سه کشور شعرای نامی آذربایجانی را ازجمله نسیمی و قاضی و برهان الدین و فضولی و ... و داستان های دده قورقود و کوراغلو را به طور مشترک از آن خود و جزو فرهنگشان می دانند. در بخش هایی از دو کشور این تفاوت ها در قرن نوزدهم به دلیل توسعه زبانی و تاثیرپذیری از زبان های خارجی بیشتر شد.

1.اورتوگرافی و فونولوژی
از سال 1928 الفبای عربی مورد استفاده در هر دو کشور به لاتین تغییر یافت. اما این الفبا مجددا در 1939 درآذربایجان به سیریلیک تغییر یافت که تا سال 1991 مورد استفاده قرار می گرفت. در سال 1991 الفبای لاتین جدید در آذربایجان بر پایه الفبای مورد استفاده در ترکیه جایگزین سیریلیک شد. اما در آذربایجان 3 حرف بیشتر وجود دارد. q (ق) که معادل آن در ترکیه k و g هست و   x(خ) که معادل آن در ترکیه k و h است و ə که گاهی معادل e در ترکیه است. (فتحه در ترکی استانبولی وجود ندارد)

تفاوت در تلفظ :

تغییر -u- ترکیه ای به -o- آذربایجانی

ادامه در وبلاگ زبان و ادبیات ترکان خراسان